ترنم باران

ویژگی‌ها و امتیازات اخلاقی امام مهدی چه می‌باشند؟
امام زمان وارث همۀ پیامبران و اولیای الهی است. از این‌رو دربردارندۀ مجموعۀ کاملی از فضایل اخلاقی است. در این‌جا ما به برخی از ویژگی‌های اخلاقی امام مهدی که در احادیث برجسته شده و روایات خاص دارد،
اشاره می‌کنیم:
1. دانش گسترده: امام علی دربارۀ او فرمود: «هو اکثرکم علماً؛ او دانشمندترین شماست». «او برترین شخص در شناخت قرآن و سنت است».
2. زهد و بی‌اعتنایی به دنیا: امام رضا دربارۀ او فرمود: «لباس او خشن و غذایش خشک است».
3. عدالت‌گستری: در روایات متعددی وارد شده است که: «یملأ الأرض
قسطاً وعدلاً؛ امام مهدی جهان را از عدالت پر می‌سازد». نیز از امام باقر
نقل شده است: «او در بین مردم به عدالت رفتار می‌کند؛ چه نیکوکار باشند
و چه بدکار».
4. بخشش: پیامبر فرمود: «شخصی از مهدی چیزی می‌خواهد و حضرت به اندازه‌ای که توان حمل آن را داشته باشد در دامنش می‌ریزد».
5. عمل به قرآن و سنت پیامبر: پیامبر فرمود: «او به سنت من عمل می‌کند».
در آخر تذکر این نکته لازم است که امامان همه از یک نورند و صفات اخلاقی مشترکی دارند؛ اما گاه به مناسب شرایط زمانی، مکانی، و… برخی از صفات امامان جلوۀ بیش‌تری پیدا می‌کند. صفت‌های شمرده در بالا برای امام مهدی به سبب تشکیل حکومت جهانی، جلوۀ ملموس‌تری پیدا می‌کند. اوست که دانش و عدالت را بر جهان می‌گستراند. عقل‌ها را کامل و مردم را از دنیازدگی
جدا و به کمالات حقیقی پیوند می‌دهد. در حکومت مهدوی است که جامعه
رنگ خدایی می‌گیرد و به قرآن و سنت پیامبر و امامان به‌طور کامل
عمل می‌شود.
حقوق امام زمان بر ما چیست؟
برخی از حقوق امام مهدی بر مردم عبارت‌اند از:
1. حق وجود و هستی: خدا به یمن و برکت وجود حجت و ولی‌اش، مخلوقات را می‌آفریند و امامان واسطۀ آفرینش و فیض خدا هستند. در توقیعی از امام زمان می‌خوانیم:
نحن صنائع ربّنا والخلق بعد صنائعنا؛
ما دست‌پروردۀ خداییم و خلق دست‌پرورده ما هستند.
در توقیع دیگری امام زمان می‌فرمایند:
امامان از خدا درخواست می‌کنند و او می‌آفریند. او به خاطر اجابت درخواست‌ آن‌ها و تعظیم حق ایشان روزی می‌دهد.
در روایتی پیامبر می‌فرماید:
یا علی! لولا نحن ما خلق الله آدم ولا حوّا ولا الجنة ولا النار ولا السّماء ولا الارض؛
ای علی، اگر ما نبودیم خدا نه آدم و حوا، نه بهشت و جهنم و نه آسمان و زمین را خلق نمی‌کرد.
در دعای ندبه می‌خوانیم:
أین السبب المتّصل بین الأرض والسّماء؛
کجاست کسی که واسطۀ اتصال فیض میان زمین و آسمان است؟
از این روایات استفاده می‌شود که ما در آفرینش، مدیون به امام عصر هستیم و او حق وجود بر ما دارد. ادای این حق در این است که هستی خود را فدای او و راهش کنیم و با تمام وجود برای ظهور او زمینه‌سازی کنیم. در دعای ندبه با گفتن «بنفسی انت»، پیمان اهدای جان و شهادت را با امام عصر می‌بندیم و هستی خود را به او هدیه می‌نماییم.
2. حق بقاء: بقای زمین و آسمان و حیات موجودات روی آن، بستگی به وجود حجت الهی دارد. چنان‌که اگر حجت خدا روی زمین نباشد، زمین اهلش را در خود می‌گیرد و از میان می‌برد.
«لولا الحجة لساخت الأرض بأهلها». امام مهدی کسی است که به بقای او، دنیا باقی است و به برکت او، مردم رزق و روزی می‌خورند و به وجود او، آسمان و زمین ثابت و پابرجا هستند.
المهدی الذی ببقائه بقیت الدنیاء بیمنه رزُق الوری وبوجوده ثبتت الأرض والسّماء.
ادای این حق به این است که روش زندگی مردم مورد رضایت امام زمان باشد؛ به‌طوری که اسباب ظهور او را فراهم سازند تا زندگی خود را در کنار امام زمان خود بگذارند و از وجود او کاملاً بهره‌مند گردند.
حق‌شناسی نسبت به کسی که حق حیات دارد در این است که موجبات حضور و ظهور او در جامعۀ جهانی فراهم آید. شیعه با دانستن چنین حقی وظیفه سنگینی دارد و نمی‌تواند به زندگی بی او راضی باشد. منتظر، غیبت او را غربت و تنهایی خود می‌شمارد و تلاش می‌نماید باقی عمرش را در زمان ظهور بگذارند، نه این‌که بدون هیچ احساس غربتی به زندگی روزمرۀ خود ادامه دهد.
قدم اول در ادای این حق، بالا بردن معرفت نسبت به دین و امام است. خودسازی و سپس ساخت جامعۀ منتظر، قدم‌های بعدی می‌باشند.
3. حق نعمت: خداوند متعال به برکت وجود امام، نعمت‌هایش را بر جهانیان فرو می‌ریزد.
«بیمنه رُزق الوری؛ به برکت وجود امام است مردم روزی می‌خورند». درختان بارور، میوه‌ها رسیده، نهرها جاری، باران از آسمان می‌بارد و گیاه از زمین می‌روید.
امام ولیّ نعمت ما می‌باشد. ادای این حق در این است که حقوق مالی خود، مانند خمس و زکات را بپردازیم، از فقرا دستگیری کنیم و به آنان احسان نماییم، و شاکر نعمات بی‌منتهای الهی باشیم.
به جای پرداختن به زندگی مادی، چشم و هم‌چشمی و فخرفروشی، تمام امکانات مادی خود را در راستای تحقق‌بخشیدن به اهداف مهدوی خرج کنیم
و با فراهم‌سازی زمینه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری قیام مهدی، آن را
تسریع بخشیم.
4. حق هدایت و تعلیم: امامان، هدایت‌گران بشر به حقیقت‌اند. در زیارت روز جمعه خطاب به امام زمان می‌گوییم:
السلام علیك یا نور الله الذی یهتدی به المهتدون؛
سلام بر تو ای نور خدا که مردم به وسیلۀ تو هدایت می‌یابند.
هدایت امامان به دو گونه است:
1. هدایت ظاهری: این هدایت توسط روایات منقول از آنان که به ما رسیده تحقق می‌یابد و با مراجعه به روایات می‌توان از هدایت آنان بهره جست؛
2. هدایت باطنی: آدمی با ایمان و عمل صالح و دست‌یابی به مراتب بالا و ویژۀ نفس خود می‌تواند به مقامی برسد که از هدایت باطنی امام بهره جوید و امام خود، او را به مقصد برساند. از این‌گونه هدایت‌گاه به «ایصال الی المطلوب» هم
یاد می‌شود.
ادای این حق به آن است که:
1. دین و روش زندگی را از امامان بگیریم و فریفتۀ علم و فناوری مدرن نگردیم؛ چراکه علوم انسانی وابسته به علوم طبیعی و تجربی نیستند؛
2. علوم بشری غیرمتقن را با معارف والای اهل‌بیت درنیامیزیم و علوم بشری را بر معارف رسیده از امامان مقدم نسازیم؛
3. در فهم معارف اهل‌بیت بکوشیم و در تمام شئون زندگی خود اجرا کنیم.
در غیر این‌صورت دچار بلای عظیم می‌گردیم. امام صادق فرمودند:
بلیة الناس عظیمة، إن دعوناهم لم یجیبونا وإن تركناهم لم یهتدوا بغیرنا؛
گرفتاری مردم بزرگ است، اگر آن‌ها را دعوت به حق کنیم، اجابت نمی‌کنند و اگر آن‌ها را رها کنیم به غیر ما هدایت نمی‌شوند.
زیرا هدایت تنها از طریق آنان امکان‌پذیر است.
5. حق رهبری: امام تنها فردی است که پس از پیامبر اعظم حق رهبری جامعۀ اسلامی و جهانی را دارد. اوست که همانند پیامبر از طرف خدا برای رهبری مردم منصوب می‌گردد. آیات و روایات زیادی همانند آیۀ اطاعت، ولایت، روایت غدیر، منزلت و… بر این امر دلالت دارند.
ادای این حق در این است که سکان‌داری رهبری جهانی را به دست با کفایت حضرت امام عصر بسپاریم و با هم‌دلی، وحدت، و اقبال عمومی و بین‌المللی، رو به سوی او کنیم و مکاتب غربی و شرقی و ایسم‌های رنگارنگ جهانی دل ما را نرباید.
جامعۀ شیعی و منتظر باید با تحقق‌بخشیدن به چند امر، به ظهور و رهبری جهانی امام مهدی تسریع بخشد:
1. وحدت و هم‌دلی در امر ولایت؛ چنانچه در توقیع مبارک وارد شده:
لو أنّ اشیاعنا وفقهم الله لطاعته علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم لما تأخّر عنهم الیمن بلقائنا ولتعجّلت لهم السعادة بمشاهدتنا علی
حق المعرفة وصدقها منهم بنا، فما یحبسنا عنهم إلّا ما یتّصل بنا مما تكرهه ولا نؤثره منهم؛
اگر پیروان ما _ که خدا آنان را در فرمان‌برداری از فرامین الهی توفیق دهد _ یک‌دل بر پیمانی که بر ولایت ما بستند اتفاق می‌کردند، دیدار [ظهور] ما به تأخیر نمی‌افتاد و سعادت دیدار ما با معرفت کامل و راستی زودتر از این نصیب آنان می‌گشت؛ پس آن‌چه مانع این دیدار گشته، اعمال زشتی است که ما آن‌ها را ناپسند می‌شماریم و سزاوار پیروان خود نمی‌دانیم.
2. اقبال عمومی به سوی منجی و حضرت مهدی؛
3. آماده‌سازی یاران ویژه.
6. حق پدری: امام، پدر این امت است. پیامبر اکرم فرمودند:
أنا وعلی ابوا هذه الأمّة؛
من و علی پدران این امت هستیم.
حق پدر به فرزند، فرمان‌برداری، احترام ویژه و… است. ما فرزندان امامت باید حق پدری را که امام عصر بر ما دارد بشناسیم و به آن جامۀ عمل بپوشانیم. از او اطاعت کنیم و موجبات رضایت او را فراهم سازیم. در روایات متعددی امام زمان از ما تقوا، ورع، صفات نیکوی اخلاقی و ولایت‌پذیری را خواسته است. ما نیز باید با تحقق بخشیدن این امور در سطح فردی و اجتماعی زندگی‌مان، تکلیف فرزندی مقام امامت را به شایستگی انجام دهیم.
7. حق خویشاوندی با پیامبر: امام مهدی هنگام ظهور ندا می‌دهد:
وأسألكم بحق الله ورسوله وبحقی فإنّ لی علیكم حق القربی برسول الله؛
از شما می‌خواهم به حق خدا و حق رسولش و حق خودم بر شما که حق خویشاوندی پیامبر است.
ادای این حق، دوستی امامان است؛ چنان‌که در آیۀ: قُل لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّاالْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی، خدا به پیامبر دستور می‌دهد به مردم بگو: من پاداشی برای رسالت جز دوستی اهل‌بیتم نمی‌خواهم.
ثمرۀ این محبت در صورتی که همراه با عمل گردد، دست‌یابی به حق و راه مستقیم و در نهایت سعادت است.
آری شناخت حقوق امام موجب محبت و سپس عمل در راستای خواستۀ خدا و اهل‌بیت می‌شود.
ما شیعیان، دوست‌داران و منتظران امام مهدی وظیفه داریم تا حقوق امام را به خوبی بشناسیم. ما که حداقل برای گذراندن بهتر زندگی مادی خود مراتب گوناگون علم‌آموزی از دبستان، راهنمایی، دبیرستان، دانشگاه را در سالیان متمادی پی‌گیری می‌کنیم، آیا شایسته نیست در امام‌شناسی خود نیز مقداری بیندیشیم و برای شناخت آن مقداری تلاش نماییم؟!
شباهت‌های مهدویت از نظر اهل‌سنت و شیعه چیست؟
در موضوع مهدویت میان شیعه و اهل‌سنت مشترکات فراوانی است؛ به برخی از مهم‌ترین محورهای مشترک اشاره می‌شود و به جهت اختصار یک آدرس از مهم‌ترین منابع اهل‌سنت و یک آدرس از بهترین منابع شیعه می‌آوریم:
1. نام و نسب امام مهدی: در روایات متعددی از شیعه و اهل‌سنت آمده است که حضرت مهدی از اهل‌بیت، عترت؛ هم‌نام و هم‌کنیه با پیامبر، از فرزندان امام علی‌ و از نسل فاطمه است.
2. شمائل امام مهدی: امام مهدی در شکل ظاهری و رفتار، شباهت تمام با پیامبر دارد؛ چهره‌اش نورانی و همانند ستاره‌ای درخشان است، پیشانی بلند و بینی کشیده دارد، بر گونۀ راستش خالی است، و دندان‌هایش از هم جدا می‌باشد.
3. ظهور: مشترکات شیعه و اهل‌سنت در آموزۀ ظهور عبارت‌اند از: حتمی بودن ظهور، ظهور امام در چهل سالگی، مکان ظهور در مکه، ظاهر شدن امام مهدی در مدینه پیش از ظهور، نزول فرشتگان برای یاری امام مهدی، امدادهای الهی، یاران خاص 313 نفر، قدرت‌مندی یاران، یاران امام از مناطق مختلف.
4. زمینه‌های اجتماعی ظهور: ناامیدی کامل مردم، نداشتن پناهگاه، فراگیر شدن ستم، پیدایش هرج‌و‌مرج، فتنه‌ها و قتل‌عام شدید.
5. نشانه‌های ظهور: فراوانی نشانه‌های ظهور، نشانه‌های حتمی و
غیرحتمی، ندای آسمانی، سفیانی، خسف بیداء، پرچم‌های سیاه از خراسان، قتل نفس زکیه.
6. حکومت امام مهدی: تشابه سیرۀ امام مهدی به پیامبر، عدالت‌محوری، رفاه و آسایش، امنیت همه‌جانبه.
7. بازگشت حضرت عیسی.
8. حاکمیت امام مهدی بر جهان و فراگیر شدن اسلام.

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7· 8· 9